Jan Matejko

Jan Alojzy Matejko (ur. 24 czerwca 1838 w Krakowie, zm. 1 listopada 1893 tamże) – polski malarz, twórca obrazów historycznych i batalistycznych, historiozof. Jeden z najwybitniejszych polskich malarzy w historii. W latach 1852–1858 studiował u Władysława Łuszczkiewicza i Wojciecha Stattlera w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie, której później był dyrektorem (od 1873). Jego uczniami byli m.in. Maurycy Gottlieb, Jacek Malczewski, Józef Mehoffer, Jan Styka i Stanisław Wyspiański. Był autorem ponad trzystu obrazów olejnych oraz kilkuset rysunków i szkiców, m.in. Stańczyka (1862), Kazania Skargi (1864), Astronoma Kopernika, czyli rozmowy z Bogiem (1874), Bitwy pod Grunwaldem (1878), Hołdu pruskiego (1880–1882), Wernyhory (1883–1884).

Dzieła Matejki, rozpowszechniane przez tysiące reprodukcji, stały się standardowymi ilustracjami wielu kluczowych wydarzeń w historii Polski. Malarstwo Matejki, umiejscawiane wśród czołowych dzieł epoki dziewiętnastowiecznego historyzmu, charakteryzowały precyzja konturu, dbałość o szczegóły oraz starannie wygładzona powierzchnia malarska. Imieniem Matejki nazwana została Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie, a w jego kamienicy na ul. Floriańskiej znajduje się oddział Muzeum Narodowego w Krakowie – Dom Jana Matejki.